Jak młodzi ludzie postrzegają AI na rynku pracy? Raport od Pracuj.pl

Artykuł od pracuj.pl:

Najważniejsze informacje

- 32% badanych deklaruje obawy związane ze sztuczną inteligencją i jej wpływem na ich obecne miejsca pracy
- wśród najmłodszych badanych aż 38% odczuwa zagrożenie wynikające z wpływu AI na ich sytuację zawodową
- 37% przedstawicieli pokolenia Z przyznaje, że zdarzyło im się używać sztucznej inteligencji w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych
- 39% przedstawicieli pokolenia Z deklaruje, że wie, czym jest promptowanie narzędzi AI
- To duża różnica w porównaniu do ogółu badanych, wśród których taką wiedzę posiada 27%

Młodzi obawiają się AI
Jak wynika z najnowszego badania Pracuj.pl, niemal jedna trzecia Polaków (32%) deklaruje obawy związane ze sztuczną inteligencją i jej wpływem na ich obecne miejsca pracy. Co ciekawe, to najmłodsi pracownicy wyrażają te obawy najczęściej – aż 38% osób w wieku 18-24 lat odczuwa zagrożenie wynikające z wpływu AI na ich sytuację zawodową.

Wyniki badania Pracuj.pl doskonale oddają ambiwalentny stosunek młodych pracowników do sztucznej inteligencji – z jednej strony chętnie z niej korzystają i mają wysoką świadomość jej możliwości, z drugiej jednak obawiają się jej wpływu na swoją zawodową przyszłość. W tym miesiącu mieliśmy okazję obserwować młode pokolenie na żywo podczas Festiwalu Pracuj.pl, a nasze spostrzeżenia potwierdzają tę zależność. Młodzi uczestnicy wykazywali dużą biegłość w wykorzystywaniu AI, traktując ją jako naturalne narzędzie wspierające codzienną pracę. Jednocześnie podkreślali, jak istotny jest dla nich kontakt z drugim człowiekiem – zarówno w procesie rekrutacji, jak i w budowaniu relacji zawodowych. To pokazuje, że choć technologia stanowi dla nich cenne wsparcie, kluczowe decyzje i rozwój kariery wciąż chcą opierać na międzyludzkich interakcjach – komentuje Karolina Sapińska, liderka projektu Festiwal Pracuj.pl.

Ta sytuacja może wydawać się paradoksalna, ponieważ to właśnie najmłodsza grupa badanych najczęściej deklaruje, że miała okazję korzystać z takich rozwiązań i posiada na ich temat największą wiedzę. Aż 37% przedstawicieli pokolenia Z przyznaje, że zdarzyło im się używać sztucznej inteligencji w trakcie wykonywania obowiązków zawodowych. W grupie wiekowej 25-34 lata odsetek ten spada do 32%, wśród osób w wieku 45-54 lata wynosi 22%, a w najstarszej aktywnej zawodowo grupie badanych (55-65 lat) maleje do 15%.

Pokolenie Z deklaruje również największą wiedzę na temat narzędzi opartych na AI – 39% badanych z tej grupy deklaruje, że wie, czym jest promptowanie narzędzi sztucznej inteligencji (czyli umiejętność zadawania pytań i tworzenia poleceń dla AI w taki sposób, aby otrzymać odpowiedzi jak najbardziej zbliżone do naszych oczekiwań). To duża różnica w porównaniu do ogółu badanych, wśród których taką wiedzę posiada 27% osób. Co więcej, 29% najmłodszych respondentów wskazuje, że dobrze orientuje się w promptowaniu i trenowaniu sztucznej inteligencji tak, aby jak najlepiej wspierała ich codzienną pracę. W pozostałych grupach wiekowych odsetek ten jest wyraźnie niższy – wynosi 22% wśród osób w wieku 25-34 lata, 21% w grupie 35-44 lata, 17% wśród badanych w wieku 45-54 lata i jedynie 13% w pokoleniu silver.

Często to właśnie osoby, które najlepiej zgłębiły dane zjawisko, odczuwają wobec niego największe obawy. Znajomość narzędzi AI i doświadczenie w ich wykorzystywaniu w pracy nie zawsze przekładają się na poczucie bezpieczeństwa – wręcz przeciwnie, mogą uwrażliwiać na potencjalne ryzyka, takie jak automatyzacja zadań czy zmieniające się wymagania kompetencyjne. To naturalny mechanizm: im więcej wiemy, tym lepiej dostrzegamy możliwe konsekwencje. Warto jednak spojrzeć na ten proces z innej perspektywy – rozwój sztucznej inteligencji to także szansa na ułatwienie codziennego funkcjonowania i odciążenie od rutynowych obowiązków. Dzięki temu możemy skupić się na kreatywnych, strategicznych czy relacyjnych aspektach pracy, które nadal wymagają ludzkiej intuicji i doświadczenia. Kluczowe jest więc nie tylko zrozumienie narzędzi, ale także świadome kształtowanie własnej ścieżki zawodowej w kontekście zachodzących zmian – mówi Paweł Moszyński, Chief Product Officer w Grupie Pracuj.

AI pomocne, ale czy etyczne?
Wyniki badania dostarczają jeszcze więcej interesujących wniosków. Okazuje się, że młodzi pracownicy najlepiej spośród wszystkich badanych dostrzegają możliwości, jakie sztuczna inteligencja może im zaoferować – na przykład w procesach rekrutacyjnych. Ponad połowa (52%) przedstawicieli pokolenia Z zgadza się ze stwierdzeniem, że nowoczesne narzędzia, takie jak ChatGPT, mogą pomóc w przygotowaniu profesjonalnego CV. Dla porównania, wśród wszystkich badanych ten odsetek wynosi 45%. Młodzi częściej niż inne grupy wiekowe uważają również, że dzięki AI można szybciej dopasować CV do konkretnych ofert pracy – sądzi tak 50% najmłodszych respondentów wobec 44% ogółu badanych. Czy jednak chętnie skorzystaliby z AI do dopracowania swoich dokumentów aplikacyjnych? Niekoniecznie. Pokolenie Z częściej niż jakakolwiek inna grupa badanych uznaje takie praktyki za nieuczciwe. Aż 47% osób w wieku 18-24 lat ma wątpliwości natury etycznej dotyczące korzystania ze sztucznej inteligencji przez kandydatów w procesie rekrutacyjnym. Dla porównania, w grupie osób w wieku 25-44 lata odsetek ten wynosi 40%. Co ciekawe, tylko 30% najmłodszych badanych deklaruje, że skorzystałoby z AI przy tworzeniu nowego CV. W dwóch starszych grupach (25-34 oraz 35-44 lata) odsetek ten jest wyższy i wynosi odpowiednio 37% i 33%.

Młodzi pracownicy dostrzegają potencjał AI w rekrutacji, ale nie zawsze są gotowi korzystać z niej przy tworzeniu własnych CV. To interesujące zjawisko, które pokazuje, że świadomość technologii nie oznacza automatycznej akceptacji jej zastosowań – szczególnie, gdy w grę wchodzą kwestie autentyczności i zaufania. Pokolenie Z zdaje sobie sprawę, że
AI może znacząco usprawnić procesy rekrutacyjne, ale jednocześnie ma wysokie oczekiwania wobec przejrzystości i etycznego wykorzystania tych narzędzi. My także dostrzegamy potencjał Gen AI w tworzeniu dokumentów, ale osoby posługujące się tym wciąż muszą mieć ten proces pod kontrolą. Kluczowe jest więc projektowanie rozwiązań, które nie tylko automatyzują, ale także wzmacniają poczucie kontroli i komfortu użytkowników. AI powinna działać jako inteligentne wsparcie, pomagając kandydatom w lepszym zaprezentowaniu swoich kompetencji, ale nie zastępując ich w kluczowych etapach procesu. To podejście przyświecało nam również podczas pracy nad nową aplikacją mobilną Pracuj.pl. Wykorzystuje ona narzędzia AI, by wspierać użytkowników w poszukiwaniu pracy, podpowiadając im dopasowane oferty. Kandydaci mogą zarządzać swoją karierą, zachowując pełną kontrolę nad procesem rekrutacyjnym. Właśnie takie rozwiązania – łączące zaawansowaną technologię z intuicyjnością i transparentnością – mają szansę budować większe zaufanie do AI i podnosić jakość doświadczeń rekrutacyjnych – dodaje Paweł Moszyński.

Dane pokazują, że młode pokolenie podchodzi do AI z mieszanką fascynacji i ostrożności. Z jednej strony dostrzega jej potencjał w rekrutacji i codziennej pracy, z drugiej – obawia się wpływu technologii na rynek zatrudnienia i własne szanse zawodowe. Paradoksalnie, im większa znajomość narzędzi AI, tym silniejsze wątpliwości co do ich etycznego wykorzystania. To sygnał dla pracodawców i twórców technologii – samo wprowadzanie innowacji nie wystarczy. Kluczowe będzie budowanie transparentnych rozwiązań, które nie tylko usprawniają procesy, ale także zwiększają zaufanie użytkowników i dają im realne poczucie kontroli nad ich karierą.